Filosofie

Klasniveaus	8-10 (keuzeplicht), S1-4 (profiel, keuzeplicht)
Vakcollega’s	Dob, Nat, Wil
Vaklokalen	1 Filosofie-fachruimte voor 10 klassen en bovenbouw, samen gebruikt met de PGW-Fachschaft, met een SMARTBoard

 

Filosofie – Waar gaat het om in dit schoolvak?

 

Het Kanon van vakken op een algemeen vormende school groeit van klas 5 tot 10 gestaag. Talen, wiskunde, kunst, lichamelijke opvoeding, natuurwetenschappen en vervolgens geesteswetenschappen. Is dat niet genoeg om de vragen te beantwoorden die een opgroeiend mens zich stelt?

„Nee“, zegt niet alleen de filosoof of filosofe. „Nee“, zeggen ook de meeste leerlingen. Want vooral in de wetenschappen, waarin onze leefwereld metingen en analytisch onderzoek ondergaat, komt al snel aan het licht dat daar vragen open blijven, ja soms zelfs eerst ontstaan, die zij niet met eigen methoden kunnen beantwoorden.

Daar waar dus exactheid heerst, waar waarheid van fout onderscheid gemaakt moet worden, bestaan er hindernissen en beperkingen bij de definitieve beantwoording van onderzoekende vragen.

Naast de kenniskloof die in de natuurwetenschappen openblijft, bestaat er bovendien het veld van morele conflicten die ons dagelijks bezighouden en om oplossingen worstelen.

Hier zet de filosofie aan. Zij opent denkräumen waarin menselijke vragen ruimte krijgen zoals bijvoorbeeld

 

„Waarom is het zo, zoals het is?“

„Bestaat er begin en eind?“

„Zie jij eigenlijk hetzelfde als ik?“

„Bestaat er rechtvaardigheid?“

„Mag men luisteren?“

„Wat betekent de dood?“

 

Het vak Filosofie onderwijst vooral hierover

• het trainen van waarneming
• activiteiten analytisch, dat wil zeggen ook logisch te interpreteren
• ontraden argumenten herkennen en eigen te ontwikkelen
• taal technisch en daarmee duidelijk te zijn
• een debat feitelijk en eerlijk te voeren

Door gezamenlijke systematische probleemreflexie onder meer aan voorbeelden van klassieke posities uit de geschiedenis van de filosofie worden de leerlingen in staat gesteld, hun eigen denken en handelen evenals dat van anderen te plaatsen, te begrijpen en te beoordelen.

Doelen van Filosofie-onderwijs zijn een beter wereldbegrip, een beter begrip van ons handelen en van onszelf. Het levert daarmee een belangrijke bijdrage aan zelfstandig denken en aan de ontwikkeling van kritisch denken. Het vak is inhoudelijk interdisciplair opgezet en kan daarmee vak- en bovenal alle andere vakken van de onderbouw en bovenbouw ondersteunen.

 

Inhoud van het Filosofieonderwijs op Gymnasium Rahlstedt (schulintern curriculum)