Politiek maakt geschiedenis

Hinweis: Dies ist eine automatische Übersetzung des Seiteninhalts (Nederlands). Für verbindliche Informationen gilt der deutsche Originaltext. Original anzeigen

Hinweis: Dies ist eine automatische Übersetzung des Seiteninhalts (Nederlands). Für verbindliche Informationen gilt der deutsche Originaltext. Original anzeigen

Doelgroep / Voorwaarden:
Dit profiel richt zich op leerlingen die belangstelling en enthousiasme hebben voor politieke en historische feiten, vraagstukken en vakgebieden, die graag complexe samenhangen van tijd- en herinneringsgeschiedenis willen uitdagen en begrijpen. Daarnaast wordt verwacht dat de geïnteresseerden openheid en creativiteit meebrengen om zich artistiek en vakoverschrijdend met digitale media bezig te houden en daarbij producten (bijv. korte films) in tandem/teams te maken. Tevens geldt de bereidheid om ook langere teksten en bronnen te lezen en om onze school democratisch mee vorm te geven en je in te zetten voor meer medezeggenschap van leerlingen. In de profielgebonden vakken is het essentieel om open gesprekken en discussies over het lesonderwerp te voeren en je erin te mengen om gezamenlijk inhoudelijke argumentatie uit te wisselen. Dit profiel is juist geschikt voor degenen die de wereld om zich heen beter willen begrijpen en die zich willen bezighouden met inhoudelijke argumenten over geschiedkundige cultuur en tijdgeest. En voor degenen die zich centrale gedachten over de toekomst van vandaag maken en misschien zelfs tot de vormgevers van morgen willen uitgroeien. We zullen niet op alles antwoorden vinden, maar we zullen de juiste vragen kunnen stellen en misschien vinden we in het verleden de antwoorden die het heden voor de toekomst verzweeg?

 

Inhalte profielgebende vakken:

In het profielgebende vak Geschiedenis, dat vier uur per week op havo-vwo-niveau wordt gegeven, ligt de inhoudelijke nadruk op de omgang met historische thema’s en vraagstukken, persoonlijkheden en bronnen uit de grote perioden van de Vroege Moderne Tijd (15e–18e eeuw) en Moderne Tijd (19e–20e eeuw). Ter illustratie hiervan worden bijvoorbeeld de Amerikaanse en Franse revolutie, het Napoleontische tijdperk, maar ook het Duitse keizerrijk, het nationaalsocialisme en de Koude Oorlog in de vier semesters thematisiert. Deze thema-voorbeelden vormen slechts een mogelijke keuze en kunnen naast andere vakken in geschiedenisonderwijs aan bod komen; ook kan het romeinse Oudheid het inhoudelijke kader van de onderwijsarbeid zijn.

In het profielgebende vak PGW, dat vier uur per week op havo-vwo-niveau wordt gegeven, houden we ons bezig met diverse thema’s en uitdagingen die momenteel de media en politiek landschap bepalen en die ook cruciaal zijn voor centrale vragenstellingen van het vormgeven van diverse toekomstwerelden.

Daarvoor rüsten wij jullie in het vak PGW uit met een „Democratie-Kit“. Deze bevat de gereedschappen om maatschappelijke trends te herkennen, de arbeidswereld van vandaag en morgen te begrijpen, media verstandige te gebruiken, argumenten te bevragen en vooral jullie oordeelsvermogen te ontwikkelen. Daarnaast werken we in dit profiel ook naug met onze buiten-schoolse coöperatiepartner, Haus Rissen, samen, om daar het diverse aanbod aan planspellen, simulaties en lezingen passend bij onze thematische accenten in het profielkurs te kunnen waarnemen. 

Daarnaast is aan het einde van het tweede semester een eendags- tot tweedaagse reis naar Berlijn gepland, die samen met het profielcursus PGW van ons profiel „Techniek in Focus“ voorbereid en uitgevoerd zal worden.  

inhoudelijk kijken we ook in het verleden, naar de voorlopers van onze democratie, maken we een stand van zaken en onderzoeken ook mogelijke alternatieve concepten. Is onze democratie misschien nog beter te maken? Op het gebied van sociologie kijken we naar ons consumptiegedrag. Is tegenwoordig alles alleen maar een belevenis? Hoe gaan we om met risico’s zoals kernenergie of de opwarming van de aarde?

De internationale betrekkingen als een ander semesterthema gaan op zoek naar de droom van vrede en waarom die zo moeilijk te realiseren is. Op het gebied van economie onderzoeken we hoe digitalisering in de arbeidswereld geïntegreerd wordt, of de staat soms sterker moet ingrijpen en of het eigenlijk zinvol is om bij Amazon te bestellen?

 

Inhoud profielbegeleidend vak:

Voor het profielbegeleidende vak Informatica, dat twee uur op fundamenteel niveau wordt gedoceerd, zijn geen voorkennis of ervaring nodig. Dat betekent dat in de studiefase de vakinhoud van informatica fundamenteel vanaf het begin wordt onderwezen, zonder dat er voorkennis hoeft te worden aangetoond. Inhoudelijk gaat het om de basis van objectgeoriënteerd programmeren, de versleuteling van netwerken, de simulatie van social media en democratische besluitvormingsprocessen (een stem-automaat programmeren) en om kunstmatige intelligentie.

 

Invoering in wetenschappelijk werken:

De introductie in wetenschappelijke werkmethoden en presentatietechnieken vindt doorgaans plaats in de projectweek S1 (of direct voorafgaand aan de herfstvakantie of in de reisweek van S3) en verplicht in het Seminarie. In het eerste semester leren de leerlingen in het kader van de Geschiedeniswedstrijd van de Bondspräsident wetenschapsbewust werken.

 

Inhoud Seminarie: Projecten, wedstrijden, enz. (BOSO verplicht):

Het seminarie wordt in het eerste en tweede semester thematisch gekoppeld aan het vak Geschiedenis en in het derde en vierde semester aan het vak PGW.

In het eerste semester werken de leerlingen projectmatig aan de Geschiedeniswedstrijd van de Bondspräsident (https://www.koerber-stiftung.de/geschichtswettbewerb) van 01.09. tot 28.02. van het volgende jaar zelfstandig, als team of in een kleingroup aan individuele wedstrijddoelen rondom een overkoepelend wedstrijddossier, dat zich bezighoudt met de regionale geschiedenis van Hamburg of de eigen familiegeschiedenis en gebruiken als uitingsvorm een medium naar keuze, bijv.: podcasts, films, korte verhalen, strips, graphic novels, schriftelijke teksten zoals korte verhalen, scenische voorstellingen, etc.

In het kader van de Geschiedeniswedstrijd is het mogelijk de gemaakte bijdragen als bijzondere leerprestatie (BLP) als zogenaamde vijfde examenprocedure voor het eindexamen te laten gelden.

In de tweede, derde en vierde semester is het de bedoeling om verder maatschappelijke relevante vormen van competitie/projectgericht te werken, solo, in teamverband of in klein groepje; dit kunnen bijvoorbeeld onderstaande opties voor Geschiedenis & PGW zijn:

  • Geschiedenis: Europese competitie „YOUrope – het gaat om jou!“, EUSTORY (Duits-Franse Geschiedeniswedstrijd), HISTORY-AWARD, Denkmal aktiv en Umbruchzeiten
  • PGW: Democratisch Handelen, Democratie-Erleven-Preis voor democratische schoolontwikkeling, Bertini-prijs, Leerlingenwedstrijd voor politieke vorming, Alle-in-EEN WELT voor iedereen, Europese competitie (EW) en Euroscola

 

Fasen van projectmatige bzw. praktijkgericht onderwijs in het profielgebied:

In PGW wordt met het simulatiespel „Democratie (er-)leven“ de oprichting van een eigen, fictieve partij op school als centrale basis voor meerdere semesters gevestigd. Daarbij staan naast kernvoorwaarden (onder andere conceptie, partijprogramma, organisatorische structuur van de partij, etc.) ook de keuze van deze partijen aan de GyRa aan het einde van het werksproces in focus. Daartoe vormen de leerlingen diverse belangengroepen, werken zelfstandig aan hun partijinhouden en -doelen, presenteren zich aan de GyRa-leerlingen in voor- en tussenpeilingspeilingen, waarbij zij voortdurend worden ondersteund en begeleid door de PGW-leerkracht, voeren paneldiscussies onder elkaar en verdiepen zich in inhoud van regionale-, land- en federale politiek.       

Verder wordt in het PGW-onderwijs het concept van de „Aktuele Stunde“ of „News of the week“ praktisch geïntroduceerd, waarbij de leerlingen op dagelijkse actuele en belangrijke, maar vooral controversiële standpunten en debatten uit de samenleving een feitelijke discussie in het profielkursproblematisch voeren en zelfstandig modereren.

In Geschiedenis zal in het derde semester thematisch verdiepend worden gewerkt aan de thematiek van het Nationalsozialismus en hier met name aan het Jodenbeleid en Jodenvernietiging. Daartoe kan het Hamburger-project „Stolpersteine“ in het geschiedenisonderwijs worden verankerd en kan een gezamenlijke daguitstap naar belangrijke herdenkingsplaatsen plaatsvinden.

in het centrum van Hamburg uitgevoerd worden. Hier sollen gezamenlijk onderzocht worden aan welke plaatsen van onze stedelijke geschiedenis hoe, waarom en door wie aan historische gebeurtenissen van de 20e eeuw wordt herinnerd.   

 

Mogelijkheden voor interdisciplinaire samenwerking in het profielgebied:

In „Medienwelten“ combineren zich het duidelijkst de sterke punten en overeenkomsten uit geschiedenis en PGW.  Hier staat de praktijk- en resultaatgerichte benadering van verschillende media(welten) centraal; het gaat hier niet om een andere benaming voor het vak Informatiekunde, maar bijvoorbeeld om:

  • „Fakenews“, samenzweringstheorieën via social media, dragers hiervan en van andere communicatiemiddelen (o.a. wie profiteert er hoe van opzettelijke foutieve berichten? Hoe ontstaan Fake News überhaupt en hoe kun je achter de waarheid achter valse meldingen zoeken? Hoe werken samenzweringstheorieën via social media en hoe werkten ze in het verleden en nu? Wat waren en zijn belangrijke samenzweringstheorieën, zoals het Kennedy-incident, en wie gelooft(e) waarom daaraan? Hoe ga je tegenwoordig om met Holocaust-/ of Corona-ontkenners? Hoe functioneren samenzweringstheorieën überhaupt?  
  • Uitgekozen film- en seranalyse(n) in PGW & Geschiedenis: Hoe onderscheiden historische films en series zich van feitelijke actuele bronnen en voorstellingen? Wat kun je hieruit voor de herinnering en het gedenken aan historische gebeurtenissen in het heden afleiden en leren – wie wilt hoe wat herinneren en waarom wordt er niet anders herinnerd? Hoe ziet de toekomst van onze samenleving eruit?Hoe veranderen wij ons door innovatie, politiek en technologische vooruitgang? Zullen de dystopieën van de serie „Black Mirrors“ werkelijkheid worden of is er hoop voor onze tijd? Wat kunnen we uit films en series voor onze toekomst leren en in hoeverre uit onze geschiedenis leren? Moet/moet/hoe of mag geschiedenis zich herhalen?

Het werk in het vak Medienwelten is in principe afgestemd op de inhoud van de vakken Geschiedenis en PGW en koppelt telkens de historische met de politieke respectievelijke maatschappelijke perspectief. Beide vakken zijn hier nauw met elkaar verweven en de lesinhoud wordt daarom altijd vanuit beide perspectieven geanalyseerd. De leerlingen werken in het vak Medienwelten met en over digitale media en krijgen nodige vrij- en denkräumen en uitwisselingsmogelijkheden om bestaande media problemorienterend te onderzoeken en eigen media (kortfilms, uitlegvideo’s, podcasts, etc.) zelfstandig, in teamverband of in kleine groepen te produceren.

 

Inhoudelijke verwijzing naar maatschappelijke relevante en actuele thema’s en vraagstukken:

  • In welk (politiek, historisch, maatschappelijk en economisch) systeem leefden wij en hoe kunnen wij dit actueel en ook in de toekomst duurzamer vormgeven?
  • Welke ontwikkelingen en veranderingen bepalen ons huidige beleid en democratie en voor welke moeilijkheden staan wij momenteel? Hoe kan en moet beleid en democratie in de toekomst vormgegeven en veranderen?
  • Waar liggen de oorsprongen van onze huidige samenleving en in welke samenleving willen we eigenlijk in de toekomst samenleven? Moeten we als samenleving alle meningen tolereren en wat leert ons het eigen verleden in de omgang met andersdenenden?
  • Welke kansen en risico’s biedt ons het verleden om met huidige uitdagingen en moeilijkheden van heden en toekomst, zoals de klimaatcrisis, digitalisering of terrorisme om te gaan?
  • Waarom is democratie de beste bestuursvorm van onze tijd en zouden er alternatieven zijn? Waar moeten we onze democratie maatschappelijk, politiek, economisch en historisch tegen beschermen en bewaren?

 

Mogelijke samenwerkingspartners:

 

Profilreise:

In Hinblick auf den gesellschaftswissenschaftlichen Anspruch des Profils können mogelijk folgende Reiseziel(e) zur Auswahl stehen: Rom, Parijs, Straatsburg, Brussel, Amsterdam, Kopenhagen, Stockholm, usw.

Neven deze voorstellen kunnen ook andere steden of stedelijke regio's van de huidige profielcourse, de lesgevende profielleraren of de tutor of tutorin gekozen worden. Over het algemeen is het belangrijk dat een Europese metropool of metropoleregion wordt bezocht, waarvan het verleden, heden en toekomst samen op de profielreis opnieuw worden ontdekt en de tijdsgeest van het profiel kan worden ervaren.