Łacina

Hinweis: Dies ist eine automatische Übersetzung des Seiteninhalts (Polski). Für verbindliche Informationen gilt der deutsche Originaltext. Original anzeigen

Hinweis: Dies ist eine automatische Übersetzung des Seiteninhalts (Polski). Für verbindliche Informationen gilt der deutsche Originaltext. Pokaż oryginał

Poziomy klas	6-10 (alternatywnie do francuskiego), S1-4 (kurs do wyboru)
Kolegium przedmiotowe	Bor, Ha, Hed, La, Sma
Pracownie przedmiotowe	1 sala łaciny z interaktywnym projektorem

Panoramiczny widok na Koloseum w Rzymie, starożytnie amfiteatr z licznymi łukami i oknami, otoczony niebieskim niebem z kilkoma chmurami.

Quid ad nos? – Co nam po łacinie? Czego dotyczy nasza łacina?

Język Europy

Dlaczego w ogóle uczyć się języka, którego już się nie mówi?

Rzym przez wieki uważany był za potęgę ówczesnego świata. Dwa tysiące lat temu imperium Romanum obejmowało całe Morze Śródziemne, a jego granice sięgały od Afryki Północnej po granice dzisiejszej Szkocji, od Portugalii po Mesopotamię na wschodzie. Wszędzie wtedy mówiło się po łacinie, tak jak dziś każdy mówi po angielsku. Po upadku cesarstwa łaciński przetrwał do dziś. Wciąż uznaje się łacinę za język nauki, medycyny, prawa i Kościoła. Wpływ łaciny widoczny jest szczególnie w językach romańskich (np. włoskim, hiszpańskim, francuskim) oraz w angielskim i zapożyczeniach w niemieckim. Znanie i stosowanie łacińskich zapożyczeń nadal świadczy o wyrafinowanym stylu językowym. W reklamach codziennie spotykamy nazwy produktów i firm pochodzące z łaciny.

Różowa tulipan w zbliżeniu z opisami przedstawiającymi różne terminy na „kwiat” w wielu językach i kontekstach, w tym łacinie, włoskim, hiszpańskim, francuskim i angielskim.

Ogólna edukacja

Nie tylko język Rzymian, lecz także ich historia, kultura i myślenie – a także Greków – kształtują Europę do dziś.

Jak żyli Rzymianie? W co wierzyli? Jakich bogów czcili i dlaczego? Jak spędzali wolny czas? Jaką fascynację wywoływały wyścigi rydwanów i walki gladiatorów? Jakie wartości moralne kierowały ludźmi w starożytności? Co oznaczają pietas, virtus i szczęście? W jaki sposób Rzymianie czerpieli wpływy od Greków? Jakie fascynujące mity opowiadano? O jakich bohaterach mówiono? Czym był Trojański koń? Dlaczego Orfeusz schodził do Hadesu? Jakie wielkie postaci działały w polityce i społeczeństwie? Kim byli Optymatowie? Jak można było powstrzymać spisek Katyliny? Jak wyglądało życie legionisty rzymskiego? Czego szukali Rzymianie w Germanii? Dlaczego Varus stracił swoje legiony? Dlaczego podróżujemy do Xanten?

W konfrontacji z tą obcą kulturą lekcje łacińskiego wnoszą szczególny wkład w kształtowanie osobowości młodych ludzi dzisiaj. Chodzi o historyczną komunikację i głębsze zrozumienie naszych europejskich korzeni. Dzieje się to głównie poprzez obcowanie z łacińskimi tekstami, ich interpretację, dyskusję i ocenę poruszanych zagadnień. Uczniowie dostrzegają wspólne fundamenty europejskiej kultury oraz ich zmiany. Żaden inny przedmiot nie czyni nas bardziej Europejczykami niż łacina.

A może: jak Günther Jauch powiedział to w wywiadzie dla Spiegel w 2006 roku: „Łacina chodzi naokoło. To jak podróż: jeśli chcę najszybciej dotrzeć z punktu A do B, zjem drogę. Tylko w podróży najpiękniejsze są przystanki”

Zrozumienie języka i wyrażanie się w niemieckim

Dzięki łacinie gramatyce łatwiej zrozumieć język niemiecki. Tłumaczenie łacińskich tekstów poszerza możliwości wyrażania się w ojczystym języku i rozwija myślenie logiczne. Szczególnie wnioski z lekcji łaciny – obok lekcji niemieckiego – przyczyniają się do kształcenia językowego, gdy niemiecki nie jest językiem ojczystym. Celem zawsze jest opanowanie łacińskiego tekstu i przetłumaczenie go na niemiecki. To skomplikowany proces: trzeba zwracać uwagę na poprawność gramatyczną, adekwatny styl wyrażenia i logiczny związek tekstu. Poprzez stałą refleksję nad językiem uczniowie łaciny uzyskują lepsze zrozumienie tekstów i czytania wykraczające poza lekcje łaciny. Nauka innych języków obcych staje się łatwiejsza. Modelowy charakter łaciny wnosi cenny wkład w głębsze zrozumienie języka i działania języka ogólnie.

Kwalifikacje LATINUM i GROSSES LATINUM

Po 5 latach (od klasy 6 w górę) można bez dodatkowego egzaminu zdobyć LATINUM, jeśli na koniec klasy 10 uzyska się wystarczające wyniki. Dla niektórych kierunków na uniwersytetach wymagany jest dowód znajomości łaciny lub nawet państwowy LATINUM. Regulacje na uniwersytetach są różne i często od tych kwalifikacji zależy dalsze planowanie studiów. Oprócz studiowania i realizowania kursów łacińskich, stwierdzenie że to nie jest łatwe i bardzo wyczerpujące.

Po 6 latach, czyli kontynuowaniu drugiego języka obcego w liceum, uzyskuje się przy pomyślnym ukończeniu (5 punktów) nawet GROSSE LATINUM, bez dodatkowego egzaminu.

Krótko mówiąc

Łacina ...

jako najstarszy przedmiot w szkole ma istotne miejsce w kanonie nauczania.
wprowadza w świat antyku.
otwiera dostęp do europejskiej myśli i historii kultury.
poza samym językiem oferuje dużo ogólnego wykształcenia.
ułatwia naukę kolejnych języków obcych.
kształtuje gramatyczne zrozumienie zjawisk językowych.
pogłębia, trenuje i poszerza umiejętności wyrażania się w niemieckim.
poprzez analityczną pracę nad tekstami rozwija myślenie teoretyczne.
kształtuje precyzję, umiejętność kojarzenia i bystrość umysłową.
wprowadza w naukowe metody pracy.
wspiera umiejętność rozwiązywania problemów.
oferuje uznawalany kwalifikacje LATINUM.

Łacina w GyRa

Nauczanie łaciny w klasach I–III (podstawówka i gimnazjum)

Wybór drugiego języka obcego odbywa się w klasie 5. Prowadzone są lekcje próbne oraz informacyjne spotkanie dla rodziców. Od klasy 6 lekcje łaciny zaczynają się od pięciu godzin tygodniowo i w kolejnych latach stopniowo redukowane są do trzech godzin tygodniowo. Jak we wszystkich językach obcych, oprócz dwóch klas...senarbeiten pro Halbjahr auch Tests zu Wortschatz und Grammatik geschrieben. Die Unterrichtssprache ist Deutsch: Rechtschreibung und Aussprache stellen also kein großes Problem dar.

Die drei Kompetenzbereiche:

Text: Im Lateinunterricht wird viel schriftlich gearbeitet. Im Zentrum steht ein lateinischer Text. Dieser wird in sprachlich und stilistisch gutes Deutsch übersetzt und interpretiert. Dies stellt eine hohe Anforderung an die Lateinschüler*innen. Lösungen liegen nicht gleich auf der Hand, oft muss kombiniert und logisch geschlussfolgert werden. Beim Erschießen eines Textes greifen sowohl sprachliche Kenntnisse als auch inhaltliches Textverständnis ineinander.
Sprache: Das Handwerkszeug für eine erfolgreiche Textübersetzung sind zweifellos sichere Wortschatz- und Formenkenntnisse. Da Latein nicht aktiv gesprochen wird, fällt das Hören und das direkte Nachahmen von Sprache als Lernzugang weg. Entstandene Lücken lassen sich nur schwer wieder schließen. Das heißt: regelmäßiges Lernen, auch das Auswendiglernen von Formen, Endungen und Systemen ist vonnöten und macht nicht immer Spaß. Aber darin liegt auch die große Chance: Denn, wer fleißig ist, wird auch belohnt.
Kultur: Für ein vertiefendes, inhaltliches Textverständnis informieren wir uns in Sachtexten und -büchern, Filmen oder durch Referate. Es werden Diskussionen angeregt. Es geht darum, antike Denkmuster, Lebensweisen und Geschehnisse zu beleuchten und mit der eigenen Lebenswelt zu vergleichen und schließlich selbst Position zu beziehen.

Unterrichtsgestaltung

In den letzten Jahrzehnten hat sich der Lateinunterricht stark den Modernen Sprachen angenähert. Methodisch kann es der Lateinunterricht mit den Modernen Fremdsprachen durchaus aufnehmen: Texterschließung und -interpretation durch szenisches Spiel, Rollenspiele, Standbilder, kreatives Schreiben, Podcasts, Reportagen, Zeichnen von Comics und Bildergeschichten und anderes mehr. Der Einsatz digitaler Medien sowie die kindgerechte und verständliche Darbietung des Unterrichtsstoffs in unserem modernen, bunten Lehrwerk ermöglicht einen ansprechenden Zugang zum Lateinischen.

Das Lehrwerk:

Klett: Pontes, Gesamtband (2016)
Begleitbuch (Grammatik)
Vokabelheft
Arbeitsheft
zahlreiche Zusatzmaterialien zum Üben für zuhause

Themen:

Erstes Lernjahr:

Zeitreise ins alte Rom (römisches Alltagsleben in der Familie)
Spannung und Entspannung im alten Rom (öffentliches Leben und Freizeitgestaltung im alten Rom)

Zweites Lernjahr:

Mythos und Frühgeschichte Roms (Römische Sagen: Aeneas; Romulus i Remus)
Die römische Republik (Gesellschaft und Politik; Caesar, Cicero)
außerschulisch: Reise nach Xanten (Römisches Leben in einer germanischen Provinz)

Antyczny obiekt budowlany z kilkoma kolumnami i schodami, otoczony trawą i drzewami, pod pochmurnym niebem. Przed nim stoi tabliczka informacyjna.

Seria czerwonych łuskowych tarcz rzymskich z złotymi ozdobami, ustawionych pionowo w ekspozycji. W tle widać inne stroje i eksponaty.

Historyczna twierdza z bardzo starożytnymi kamiennymi murami i wieżami, otoczona zielonym krajobrazem. W tle widoczne są kościoły i wiatrak, a niebo jest jasne i niebieskie.

Drittes Lernjahr:

- Spannendes Griechenland (Götter, Helden, Unterwelt, Philosophen)
- Wachstum des Römischen Reichs (Karthago, Sizilien, Germanien)

Viertes Lernjahr:

- Rom zu Zeiten des Prinzipats (Augustus)
- Einführung in das zweisprachige Wörterbuch
- Übergang zu originalsprachlicher Lektüre wahlweise z.B. Texte aus der Vulgata (Josephslegende), Fabeln des Phaedrus

Fünftes Lernjahr:

In Klasse 10 finden im zweiten Halbjahr die Schriftlichen und Mündlichen Prüfungen statt. Neben Deutsch und Mathe ist eine Fremdsprache Pflicht (Englisch oder Latein/Französisch/Spanisch). In den Fremdsprachen wird sowohl schriftlich als auch mündlich geprüft.

Halbjahr: Einführung in die antike Rhetorik
- Überzeugen, Überreden, Beeinflussen durch die Rede
- Reden in Auszügen (Autor: Cicero)
- Vorbereitung auf die Schriftliche Überprüfung

Halbjahr: Einführung in die antike Dichtung

- Wahrnehmung und Deutung der Welt durch sprachliche Gestaltung
- Liebesgedicht und Lebensgefühl (Autor: Catull, Lesbia-Zyklus)
- Spott und Ironie (Autor: Martial, Epigramme)
- Vorbereitung auf die Mündliche Prüfung

Lateinunterricht in der Oberstufe

Für Schüler*innen mit einer großen Leidenschaft für die lateinische Sprache und Neugier auf die tiefgründigere Beschäftigung mit antiken Autoren und deren Werke besteht die Möglichkeit, Latein in der Oberstufe zweistündig im Wahlbereich zu belegen. Der Lohn nach einem Jahr: das Große Latinum. Aber nicht nur das: auch Ruhm und Ehre. Denn es zeugt von Tiefgang, Durchhaltevermögen und Anstrengungsbereitschaft der Abiturienten, jika byliby ...

bei Bewerbungen mit einem niveauvollen Abgangszeugnis aufwarten können, in dem sechs oder gar sieben Jahre intensive Auseinandersetzung mit einer anspruchsvollen Materie dokumentiert sind. Es verrät viel über den Menschen.

Ponadto atmosfera tych kursów na poziomie liceum skrywa w sobie szczególny urok. Po latach w kursach o zróżnicowanych osiągnięciach w szkole średniej uczestnicy po raz pierwszy doświadczają ducha zgranego wspólnoty i pracują z rówieśnikami na równych sobie warunkach. Długotrwałe opanowywanie gramatyki ustępuje miejsca obszernym dyskusjom, interpretacjom i ocenianiu ważnych tematów ludzkości, oczywiście zawsze opierając się na oryginalnych tekstach słynnych autorów. Co semestr jeden duży temat w centrum, nad którym powstaje egzamin. Również w łacinie można zdawać egzamin dojrzałości pisemnie (centralnie) oraz ustnie.

Semesterthemen:

Antyczne piśmiennictwo historyczne (np. Liviusz: Ab urbe condita albo Sallust, Tacyt, Cezar)
Przeżywanie świata w poetyckim ujęciu (np. Owidiusz: Metamorfozy albo Wergiliusz: Eneida)
Odpowiedzi filozofii na pytania życia (np. Seneka: Epistulae morales albo Cyceron)
Państwo i społeczeństwo w starożytności, średniowieczu i nowożytności (np. Cyceron: De re publica albo teksty dotyczące Liviusza, Tacyta, Pliniusza, Augustyna, Seneki, Abelarda, Carmina Burana albo Tomasza Morusa)

Projekty i wycieczki